भव्य मूर्ती ही श्रीरामांची कुशावतीचे तीरी....

यंदा श्री गोकर्ण पर्तगाळी मठ आपल्या स्थापनेचा 550 वा सार्ध पंचशताब्दी महोत्सव साजरा करीत आहे. या मठाच्या परंपरेत आजवर 24 स्वामींची परंपरा आहे. त्यात श्री नारायण तीर्थ, श्री वासुदेव तीर्थ, श्री जीवोत्तम तीर्थ, श्री पुरुषोत्तम तीर्थ, श्री अणुजीवोत्तम तीर्थ, श्री रामचंद्र तीर्थ, श्री दिग्विजय रामचंद्र तीर्थ, श्री रघुचंद्र तीर्थ, श्री लक्ष्मीनारायण तीर्थ, श्री लक्ष्मीकांत तीर्थ, श्री रमाकांत तीर्थ, श्री कमलाकांत तीर्थ, श्री श्रीकांत तीर्थ, श्री भूविजय रामचंद्र तीर्थ, श्री रमानाथ तीर्थ, श्री लक्ष्मीनारायण तीर्थ, श्री आनंद तीर्थ, श्री पूर्णप्रज्ञतीर्थ, श्री पद्मनाभ तीर्थ, श्री इंदिराकांत तीर्थ, श्री कमलनाथ तीर्थ, श्री द्वारकानाथ तीर्थ, श्री विद्याधिराज तीर्थ आणि 24 वे विद्यमान श्रीमद् विद्याधीश तीर्थ स्वामीजी हे आहेत. त्यांच्याच मार्गदर्शनाखाली यंदाचा सार्ध पंचशताब्दी महोत्सव या ठिकाणी साजरा होत आहे.

 

श्रीमद् विद्याधीश तीर्थ स्वामीजी यांचा जन्म 1995 साली झाला. त्यांचे मूळ नाव उदय लक्ष्मीनारायण भट असे होते. ते बेळगावला मेकॅनिकल इंजिनिअरिंगचे शिक्षण घेत असताना 2014 साली या शहरात गुरुस्वामी श्रीमद् विद्याधिराज तीर्थ स्वामी महाराज चातुर्मासाला आले होते. तेव्हा स्वामीजींनी या तरुण मुलामधील प्रज्ञा पाहून त्याचा शिष्य म्हणून स्वीकार केला. आपल्या शैक्षणिक कारकिर्दीला तिलांजली देऊन त्यांनी संन्यासाश्राचा स्वीकार केला. त्यांच्या बुद्धिमत्तेचे तेज त्यांच्या मुखावर दिसते. आपल्या दूरदर्शीत्वाने तीन वर्षांपूर्वी त्यांनी मठाच्या जीर्णोद्धाराचा संकल्प सोडला आणि मठाच्या अनुयायांच्या सहकार्याच्या बळावर तो संकल्प तडीसही नेला. हा मठ म्हणजे गोव्यातील आदर्शधाम बनावे, असा त्यांचा मानस आहे.

 

मंगळूरचे वास्तुविशारद व्यंकटेश पै, बांधकाम सल्लागार अभय कुंकळयेकर, दत्तप्रसाद प्रियोळकर, बांधकाम समितीमधील हांगयो आईस्क्रीमचे मालक दिनेश पै, आयडीयल आईस्क्रीमचे मुकुंद कामत, मुंबईतील कोहिनूर ग्रुपचे मुकुंद कामत, हुबळीचे वास्तुविशारद सदानंद नायक, आर्थिक बाजू सांभाळणारे योगीश कामत या सर्वांच्या सहकार्याने मंदिराच्या जीर्णोद्धाराचे काम हातात घेण्यात आले.

 

पुनर्निर्माणात पायर्‍यापासून विद्युतीकरणापर्यंत प्रत्येक गोष्टींचा बारकाईने विचार करून श्री राम मंदिर, श्री वीर विठ्ठल मंदिर, श्री इंदिराकांत भवन, प्रदक्षिणा मार्ग, मंदिराना जोडणारी मार्गिका आणि मुख्य दालन परिसर, याचप्रमाणे एकाच वेळी 2000हून अधिक लोकांना भोजनसेवा देऊ शकेल असे स्वयंपाकघर, वरच्या मजल्यावर पाठशाला, त्या पाठशालेत वर्ग खोल्या आणि ऑनलाईन शिक्षणाची सुविधा करण्यात आली आहे. विद्यमान स्वामीजींचा पांढरा रंग हा आवडता आहे. त्यामुळे साधेपणा आणि सात्विकता दिसून येते. याचा विचार करुन मठाच्या पुनर्बांधणीमध्ये पांढर्‍या रंगाच्या दगडाचा वापर, होन्नाई गावातील उच्च दर्जाचे लाकूड, अतिशय सुंदर कोरीवकाम, राम मंदिर, विजयस्तंभावरील प्रवेशद्वार आणि मुख्य प्रवेशद्वार, पितळी कलश या सर्वच गोष्टी लोकांचे चित्त आकर्षित करणार्‍या आहेत.

या ठिकाणी येणारे भाविक आणि वैदिक यांच्यासाठी तीन प्रकारची निवास स्थाने, वैदिकांसाठी व त्यांच्या कुटुंबीयांसाठी पंधराशे चौ.फुटांचे दोन बेडरूमयुक्त सुसज्ज अशी 12 निवासस्थाने, अतिथींसाठी 18 अतिथीगृहे, मध्यवर्ती उद्यान, रस्ते, आधुनिक सुखसोयींनी युक्त निवासी विभाग, तरुण साधकांसाठी 9 स्टुडिओ अर्पाटमेंटस, 100 लोकांची सोय होऊ शकेल अशी स्त्री-पुरूषांसाठी प्रशस्त डॉर्मेटरी, 20 गोमातांची सोय होऊ शकेल अशी गोशाळा, त्याचबरोबर रामनवमी उत्सवासाठी रथबिदीसाठी मोठी जागा उपलब्ध करतानाच तेथे रथ ठेवण्यासाठी नवीन संकुल उभारण्यात आले आहे. शनिवार-रविवार, सुटीच्या आणि सणासुदीच्या काळात अत्याधुनिक प्रॉजेक्शन मॅपिंगची सुविधा तयार करण्यात आली आहे. भावी पिढीचा विचार करून अत्याधुनिक अशी संस्कृत पाठशाला आहे. या सगळया परिसराच्या सुरक्षेचा विचार करून डिलिंक कंपनीने 550 सीसीटीव्ही कॅमेर्‍याद्वारे नियंत्रण कक्ष या ठिकाणी उभारला आहे. एकंदर विकासकामांमध्ये उत्तमोत्तम आणि अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून हे आदर्श धाम या ठिकाणी उभारण्यात आले आहे.

 

 

 

ही प्रतिमा म्हणजे जनतेसाठी एक आकर्षण होय. त्या मूर्तीवर विविधरंगी रोषणाई करण्यात आल्यामुळे रात्रीच्या वेळी मूर्ती आकर्षक आणि मनमोहक अशी दिसते. 12 फूट उंचीचा चौथरा आणि 65 फुटांची मूर्ती असे याचे स्वरुप आहे. हा आशियातील सर्वात उंच असा प्रभू श्रीरामांचा पुतळा असून पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते श्रीराम पुतळा आणि थीम पार्कचे अनावरण करण्यात आले. पर्तगाळ मठ परिसर दक्षिण काशी बनली असून यापुढे आध्यात्मिक केंद्र म्हणून परिचित होतानाच एक पर्यटन स्थळ बनेल, असे मत मोदी यांनी व्यक्त केले. एकंदर परिसर आणि मठाची रचना पाहाता अल्प काळात हा मठ देशविदेशांत प्रसिद्धीच्या झोतात आल्याशिवाय राहणार नाही.

सार्ध पंचशताब्दी महोत्सवाच्या निमित्ताने स्वामी महाराजांनी 550 कोटी रामनाम जपाचा संकल्प सोडला. गोवा आणि कर्नाटकातील विविध भागांत मिळून 120 केंद्र व 104 उपकेंद्रांतून हा रामनामाचा जप सुरू झाला. त्या जपकेंद्राची नावे या चौथर्‍यावर कोरण्यात आली आहेत. त्याचबरोबर वाराणसी येथे चतुर्मासाला असताना श्री राम दिग्विजय रथयात्रेचा संकल्प स्वामीजींनी सोडला. बद्रिनाथ येथून सुरू झालेल्या या दिग्विजय रथ यात्रेने 39 दिवसांची वाटचाल करताना जवळजवळ 8000 कि.मी. इतका प्रवास केला आणि 120 जपकेंद्राना भेट देऊन पर्तगाळी मठात त्याचे आगमन झाले. त्यावेळी भाविक आणि मठानुयायांनी त्याचे उत्स्फूर्त स्वागत केले.

 

ज्यांच्या संकल्पनेतून हा प्रकल्प साकारला ते प.पू. श्रीमद् विद्याधीश तीर्थ स्वामीजी मठ आणि मंदिराविषयी असे सांगतात की, धर्म, अर्थ, काम आणि मोक्ष हे कुणा बहुराष्ट्रीय कंपनीत काम केल्याने मिळत नाहीत. ते मिळविण्यासाठी ज्ञान, भक्ती, वैभव या तीन गोष्टी महत्त्वाच्या आहेत. देवाबद्दल भक्ती आणि ज्ञान प्राप्त करत जाल तर अंतिम लक्ष्य कोठे आहे ते आपल्याला प्राप्त होईल. त्याचबरोबर कोणताही स्वामी शाश्वत नाही. मात्र गुरुपरपंरा शाश्वत आहे. गुरुपीठ हे शाश्वत आहे. मठामध्ये ज्या ज्या साधन सुविधा आहेत त्या समाजासाठीच आहेत. आपल्याला केवळ मठ भव्य करावयाचा नाही. समाजामधील मुलांचे भविष्य उज्ज्वल करायचे आहे. हे सगळे झाले म्हणून आपण समाधानी नाही तर ज्यावेळी ही मुले आपले भवितव्य घडवतील आणि विद्वान होतील, त्यांच्या वागण्यातून आणि आचरणातून समाजास लाभ होईल त्यातून आम्हाला खरे समाधान लाभेल. मठाइतकेच विशाल असे स्वामी महाराजांचे मन आहे. केवढे प्रदीर्घ आणि समाजोपयोगी असे त्यांचे विचार आहेत. भविष्यात या मठाला कीर्ती मिळतानाच गोव्याच्या दक्षिण टोकाला असलेल्या आणि एकेकाळी काणकोण जाण कोण म्हणून हिणविले जायचे तोच काणकोण तालुका वैभवाच्या शिखरावर विराजमान झालेला असेल.