हिंदू हेरिटेज मंथ

ऑकस करारामुळे जागतिक सत्तासंघर्ष आणि सत्ता संतुलन यामध्ये फार महत्त्वाचे बदल झालेले आहेत. एकेकाळी जगाची विभागणी दोन गटांत झाली, तेव्हा त्याला द्विधु्रवीय देश म्हणत. 90 साली रशिया कोसळला आणि जगात अमेरिका ही एकच महासत्ता राहिली. नंतर चीनचा उदय झाला आणि आता आशिया खंडातील अन्य देश हे सत्ताकेंद्र म्हणून उभे राहू लागले आहेत. जगाची आजची रचना अनेक धु्रवीय जगाची झालेली आहे. एकेकाळी युरोप हे सत्तासंतुलनाचे केंद्र होते, आता ते आशिया खंड होत चाललेले आहे.

ऑस्ट्रेलिया, ब्रिटन, अमेरिका यांची चीनविरुद्ध नवी खेळी

पंडित दीनदयाळ उपाध्याय यांचे विचार केवळ एखाद्या राजकीय पक्षापुरते सीमित नव्हते, तर संपूर्ण मानवतेसाठी कल्याणाचे मंत्र होते. ‘इंटिग्रल ह्युमिनिझम’ अर्थात एकात्म मानव दर्शन हे त्यांच्या दर्शनाचे शीर्षक आहे. वैश्विक एकता, सर्जनात्मकता आणि सहकार हाच विकासाचा मार्ग आहे, संघर्ष किंवा संहार नाही, हे सौम्य स्वरात आपल्याला दीनदयाळजी या दर्शनातून समजावतात. पंडित दीनदयाळ उपाध्याय यांची 25 सप्टेंबर रोजी जयंती आहे. त्यांच्या स्मरणार्थ त्यांच्या कार्याला उजाळा देणारा लेख.

एकात्म मानव दर्शन पंडित दीनदयाळ उपाध्याय

सा. ‘विवेक’ सामाजिक परिवर्तनासाठी काम करणारे साप्ताहिक असून विविध ग्रंथ व पुस्तकाच्या माध्यमातून समाज प्रबोधनासोबत राष्ट्रीय विचाराचा प्रसार आणि प्रचार करत असते. त्यातील एक भाग म्हणजे ‘संघमंत्र के उद्गाता : डॉ. हेडगेवार’ हा अंक होय. या अंकाचे प्रकाशन बुधवार, दि. 22 सप्टेंबर रोजी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे अखिल भारतीय प्रचार प्रमुख सुनील आंबेकर यांच्या हस्ते झाले.

हिंदूपणाची जाणीव हेच समस्यांचे उत्तर : सुनील आंबेकर

कृषी विवेकView All

कृषी विवेक

क्रांतिकारक व कृषी संशोधक - डॉ. पांडुरंग खानखोजे

डॉ. पांडुरंग सदाशिव खानखोजे यांनी क्रांतिकारक जीवनासाठी सैनिकी शिक्षणही घेण्याचा वारंवार प्रयत्न केला. असे असूनही जीवनप्रवासात त्यांची कृषी विषयक ज्ञानलालसाही सतत जागृत होती. मात्र त्यांच्या देशभक्तीच्या अतीव ओढीमुळे त्यांच्या कृषितज्ज्ञ व्यक्तिमत्त्वाची बाजू काहीशी अज्ञातच राहिली आहे. तरीही कृषिक्षेत्रातील त्याच्या उपलब्ध योगदानाची जास्तीत जास्त नोंद या लेखात घेण्याचा प्रयत्न केला आहे.

अर्थकारणView All

अर्थकारण

सकल विकास झेप

कोरोना काळात झालेल्या नुकसानाची भरपाई व्हावी आणि व्यापारउदीम, उद्योगधंदे सुरू व्हावेत, जेणेकरून अर्थव्यवस्था रुळावर येईल, या हेतूने केंद्र सरकारने वेगवेगळ्या टप्प्यांत विशेष आर्थिक पॅकेजेस देऊ केली. तसेच मंदीतील आणखी एक तारणहार म्हणजे निर्यात. 2019मधल्या निर्यातीपेक्षा 2020-21 वर्षातील निर्यातकिमान वीस टक्क्यांनी अधिक आहे. सध्याच्या कोरोना-मंदीच्या काळात हे थोडं अनाकलनीय आहे, पण कदाचित सरकारने देशांतर्गत अर्थवृद्धीसाठी उचललेल्या वेगवेगळ्या पावलांचा हा नकळत परिणाम असेल.

देश - विदेश View All

देश - विदेश

20 वर्षांचं वास्तव! निराशा, धूळफेक आणि पराभव!

न्यूयॉर्कमधील वर्ल्ड ट्रेड सेंटरवर 9/11ला झालेल्या भीषण हल्ल्याला गेल्या आठवड्यात 20 वर्षं पूर्ण झालीत. 20 वर्षांपासून अगदी दोन वर्षांपूर्वीपर्यंत जी तालिबान दहशतवादी संघटना होती, तीच तालिबान आता अमेरिकन प्रशासनाच्या भाषेत 'Businesslike and Professional'झालीय! ह्या असल्या विश्वासघातकी धोरणांमुळे अमेरिकेने त्यांचं दहशतवादाविरुद्धचं युद्ध जिंकलं की नाही माहीत नाही, पण जागतिक महासत्ता आणि जगाचे तारणहार म्हणून त्यांचा जो तोरा होता, तो पूर्णपणे रसातळाला गेला, हे मात्र नक्की!

व्यक्तिवेधView All

व्यक्तिवेध

ज्येष्ठ स्वयंसेवक स्व. पन्नालालजी नरुला

देशाचे दुर्दैवी विभाजन 14 ऑगस्ट 1947 रोजी घोषित झाले, तरीही त्याअगोदर 1945च्या ऑगस्टपासूनच या भागात मुस्लिमांनी अनन्वित अत्याचार, जुलूम करीत पाकिस्तानच्या सीमा ठरवून घेऊन तेथून हिंदूंना आपली घरेदारे सोडून जीवे मारण्याच्या धमकावणीने निर्वासित होण्याची वेळ आली. या कठीण प्रसंगातून आपल्या समाजाला सावरण्याचा प्रयत्न करणार्‍या स्वयंसेवकांमध्ये, नुकतेच निधन झालेले मुंबईतील प्रसिद्ध उद्योगपती पन्नालाल शेठ उर्फ बाबूजी नरुला यांचाही समावेश होता.

आरोग्यView All

आरोग्य

ती...आर्मीतील डॉक्टर

ती... आर्मीतील डॉक्टर

संस्कृती View All

संस्कृती

तमसो मा ज्योतिर्गमय एक प्रवास

आपण आपला धर्म परत शिकायचा, म्हणजे हिंदू धर्मावरची ‘श्रद्धा’ आणि ‘विवेक’ मनात निर्माण करणं. लौकिक अर्थानं ‘श्रद्धा’ याचा अर्थ faith किंवा belief असा होतो. पूर्णत्व आणि अपूर्णत्व यातील द्वंद्व मनात सतत सुरू असतं. एकदा सजगपणे या जाणिवेकडे पाहिलं की वेद आणि गुरू यांची मानवी आयुष्याला किती गरज आहे, हे समजतं आणि सच्चिदानंद होण्यासाठी पुढचा प्रवास सुरू होतो.

क्रीडाView All

क्रीडा

ध्वज विजयाचा उंच धरा रे!

पॅरालिम्पिक आता अंतिम टप्प्यावर पोहोचत आलं होतं. भारताची कामगिरी दिवसेंदिवस अधिकाधिक चांगली होत होती. पदक जिंकूनच परत जायचं असा जणू निर्धार करूनच खेळाडू आले होते. पदकसंख्या १०पर्यंत तरी पोहोचावी अशी माफक अपेक्षा ठेवणार्‍या क्रीडारसिकांना ह्या वर्षी संख्येचा पुनर्विचार करायला त्यांनी अक्षरशः भाग पाडलंय. आणि हा बदल खूपच सकारात्मक आहे.

विविधView All

विवेक व्यासपीठच्या संत चोखामेळा अध्यासन केंद्राच्या माध्यमातून प्रकाशित करण्यात येणार्‍या संत चोखामेळा आणि त्यांच्या परिवाराच्या उपलब्ध वाङ्मयाचा परिचय करून देणार्‍या गाथेविषयी माहिती देणारा लेख.

संत चोखोबा आणि परिवाराची संकलित अभंग गाथा

Custom Heading

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

button 1 button 2 Button 3

Custom Heading

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

button 1 button 2 Button 3

संपादकीय View All

ही द्वेषाची कावीळ उतरायला हवी

संपादकीय

कोविडसारख्या अपरिचित विषाणूवर लस शोधता आली, मात्र या द्वेषाच्या काविळीवर अद्याप इलाज सापडलेला नाही. ही कावीळ उतरायला हवी.

संघView All

SEP. 06, 2021

जावेद अख्तर, माफी मागा!

या मंडळींना पुरस्कार मिळतात, आंतरराष्ट्रीय परिषदांची निमंत्रणे मिळतात, कारण हे त्या टोळीत सामील होतात, जी टोळी हिंदू समाज, भारत देश यांच्या बदनामीचे कट रचतात. यांना तालिबानचे समर्थन करता येत नाही आणि निषेध नोंदवला तर पाकिस्तानात यांचे बसलेले पतपुरवठादार यांना सोडणार नाहीत, म्हणून तालिबानवरून लक्ष हटवून संघ, विश्व हिंदू परिषद, बजरंग दल यांची नावे घेऊन जावेद गॅंगचा जो अश्लाघ्य प्रयत्न चालला आहे, त्याचा जेवढा निषेध करू, तेवढा थोडा आहे.

21 Days 1 Hr ago

रा.स्व.संघाचे व वनवासी कल्याण आश्रमाचे ज्येष्ठ कार्यकर्ते भुजंग वेल्हाळ उर्फ अप्पाजी यांचे 1 ऑगस्ट 2021 ला निधन झाले. त्यांच्या मासिक श्राद्धानिमित्त श्रद्धांजली अर्पण करणारा लेख.

संघ SEP. 04, 2021

कार्यसमर्पित भुजंग लक्ष्मण वेल्हाळ उपाख्य अप्पाजी

23 Days 5 Hr ago

भिवंडी तालुक्यातील पडघा येथील राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे ज्येष्ठ स्वयंसेवक सुधीर पातकर यांचे निधन झाल्याने परिसरात शोककळा पसरली आहे.

अंतरंग AUG. 26, 2021

ज्येष्ठ स्वयंसेवक सुधीर पातकर यांचे निधन

32 Days 0 Hr ago

नाशिक शहराचे घोषप्रमुख म्हणून त्यांनी अनेक वर्षे जबाबदारी पार पाडली होती. उत्कृष्ट घोषवादक व घोषप्रमुख म्हणून त्यांचा नावलौकिक होता. त्यांनी अनेक घोषवादक घडवले होते. घोषाची कडवी शिस्त त्यांनी अंगीकारली होती. नाशिक शहराचा घोष व नाना हे एक समीकरण झाले होते. संपूर्ण नाशिक शहरात संघशाखेकरिता ते पायपीट करीत असत.

संघ AUG. 04, 2021

संघसमर्पित श्रीकृष्ण बळवंत उर्फ नाना नेऊरगावकर

54 Days 5 Hr ago

“भारतीय नागरिकांनी नेहमीच ‘वसुधैव कुटुम्बकम’ या तत्त्वाचे पालन केले आहे. ‘सेक्युलॅरिझम’, लोकशाही आणि बहुलता ही भारतीय संस्कृतीची खास वैशिष्ट्ये आहेत. त्यामुळे भारतीयांना जगातील अन्य देशांकडून सर्वसमावेशकता शिकण्याची गरज नाही. भारताने लोकशाही अलीकडील काळात स्वीकारली अथवा ‘सेक्युलॅरिझम’चा नंतर स्वीकार केला, असेही नाही. भारतीय राज्यघटनेची निर्मिती करणारे आमचे महान नेते हे अतिशय उदारमतवादी होते. त्यामुळे भारतीय नागरिकांना या तत्त्वांविषयी नेहमीच सर्वोच्च आदर वाटतो.” मोहनजी भागवत यांनी अगदी योग्य वेळी अतिशय योग

महत्वाचे लेख AUG. 03, 2021

सर्वमतादर

55 Days 0 Hr ago

चिपळूण, महाड येथील पूरसंकटानंतर संघाचे आपत्ती व्यवस्थापनाचे कार्य सुरू झाले आहे. जनकल्याण समिती, संघ, अभाविप, राष्ट्र सेविका समिती, विश्व हिंदू परिषद, बजरंग दल इत्यादी सर्व संघटना विविध प्रकारे या मदतकार्यात सहभागी झाल्या आहेत. काही ट्रस्ट्सचा, स्थानिक संस्थांचाही खूप सहभाग मिळाला आहे. महाराष्ट्रातून बाकी मदत मिळत आहे.

संघ JUL. 30, 2021

कोकणावरील पूरसंकट आणि संघाचे आपत्ती व्यवस्थापन

58 Days 23 Hr ago

प्रसंगा-प्रसंगाने निधीसंकलनाचे हे अनुभव सांगितले जातात, संघ अधिकार्‍यांच्या भाषणातून, बौद्धिकातून त्याची माहिती संघस्वयंसेवकांना मिळते. परंतु निधीसंकलनाच्या कार्यातले हे रोमांचक अनुभव अधिक व्यापक प्रमाणावर पोहोचावेत, ते पुस्तकरूपाने शब्दबद्ध व्हावेत, ते वाचून पुढच्या पिढ्यांना प्रेरणा मिळावी आणि संघाने कमावलेल्या विश्वासार्हतेचे मर्म लोकांपर्यंत पोहोचावे, या उद्देशाने साप्ताहिक विवेकने या अनुभवांचे संकलन करण्याचा विचार केला आहे.

संघ JUL. 19, 2021

निधीकथा

बदलते हवामान, बांबू लागवड, जंगल कायदा, गवताळ प्रदेश, गावरान बीजसंवर्धन, गोव्यातील जंगले आणि खाण प्रश्न, पर्यावरणस्नेही कापडनिर्मिती आणि घरबांधणी. पर्यावरणाशी निगडित 25 तज्ज्ञ आणि अनुभवी व्यक्तींच्या मुलाखतींचा संग्रह.

70 Days 3 Hr ago

आमची प्रकाशने

दीप कृतज्ञतेचे विचार प्रवर्तनाचे

‘दीप कृतज्ञतेचे’ पुस्तक

गप्पा निसर्गाच्या

संघभाव

आद्य सरसंघचालक डॉ. केशव बळीराम हेडगेवार आणि श्रीगुरुजी गोळवलकर या दोन विभूतींनी संघभाव कसा जगला, याचे सखोल चिंतन ज्येष्ठ विचारवंत आणि अभ्यासक रमेश पतंगे यांनी या पुस्तकातून केले आहे.

नाना नवले : चिंता करितो कार्यक्षेत्राची

संस्था हा संघकामाचाच एक भाग आहे, याचे भान नानांनी कधी सोडले नाही. म्हणून मीपणाचा लोभ, सामूहिक निर्णय प्रक्रिया, राष्ट्रभक्तीचा भाव असे सगळे विषय त्यांनी प्रत्येक संस्थेत रुजविले. नानांनी जो उपक्रम हाती घेतला, तो सक्षम कार्यकर्त्यांच्या हाती सोपविला आणि दुसर्‍या उपक्रमात रममाण झाले.

पुस्तक परिचय पालावरचं जिणं -
सवलत मूल्य : 198/-

पुस्तक परिचय

पालावरचं जिणं - सवलत मूल्य : 198/-

पालावरचं जिणं या पुस्तकातून पद्मश्री गिरीश प्रभुणे यांनी भटके-विमुक्त समाजाचे जीवन समाजापुढे आणले आहे.

तलासरी, बारीपाडा आणि यमगरवाडी

* तलासरी, बारीपाडा आणि यमगरवाडी या संघविचाराच्या तीन महत्त्वाच्या प्रयोगशाळा. ६00/- रुपयांचा संच मिळवा केवळ ४९९/- रुपयात.

धुंद : प्रेम की गुलामी? - 50.00

गांधी समजून घेताना - 135.00

शतायुषी

आपल्या अवतीभवती आढळणारी अनेक झाडे ही शतायुषी असतात.अशी दीर्घ आयुष्य आणि प्रभावी असणाऱ्या प्रजातींविषयी, त्यांच्या औषधी उपयोगाविषयी जाणून घेण्यासाठी वाचलेच पाहिजे असे पुस्तक. ₹175.00

सामाजिक न्याय आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

सदरे

पुस्तक परिचय भातुकलीचे रंजक विश्व

पुस्तक परिचय

भातुकलीचे रंजक विश्व

बालपणीच्या भावविश्वात सोबती असणारी भातुकली. या भातुकलीच्या आणि त्यातील भांड्यांच्या आठवणी जागवणारे, विविध मान्यवरांच्या दृष्टिकोनातून तिचे वेगळेपण उलगडणारे हे पुस्तक आहे.

पुस्तक परिचय बंगालमधील भीषण हिंसाचाराचा वेध

पुस्तक परिचय

बंगालमधील भीषण हिंसाचाराचा वेध

2 मे रोजी पश्चिम बंगाल निवडणूक निकाल लागल्यानंतर हिंसाचाराची सुरुवात झाली, याचाच अर्थ हा हिंसाचार उन्मादातून झाला. बंगालमधील घडवून आणलेला अनियंत्रित हिंसाचार कसा उफाळत गेला आणि त्याला राजकीय-धार्मिक कंगोरे कसे लाभले, याचा आढावा घेणारा दस्तऐवज म्हणजे ‘रक्तरंजित बंगाल ’हे पुस्तक होय.

सदरे

‘केशव’ कुळीचा संत दादू

दादू दयाल हे नुसते वाचावीर नसून कर्मवीर होते. वयाच्या अठराव्या वर्षीच ते परम सत्याचा शोध घेण्यासाठी घरादाराचा त्याग करून देशाटनाला निघाले होते. संत दादू निर्भय होते. त्यांना त्या काळात समाजाचे प्रचंड जनसमर्थन होते.

सदरे

भारतीय कृषी संशोधनाचा पाया घालणारे डॉ. मोहिंदरसिंग रंधवा

वनस्पतिशास्त्रज्ञ, कृषितज्ज्ञ, दूरदृष्टी असलेला प्रशासक आणि उत्तम चित्रकार असं बहुआयामी व्यक्तिमत्त्व असलेले डॉ. मोहिंदरसिंग रंधवा यांच्या कृषीविषयक कार्याची नोंद घेणारा लेख.

सदरे

‘सीड मदर’ राहीबाई!

पद्मश्री राहीबाई यांनी स्थानिक बी-बियाणे वापरून हरित क्रांती कशी करता येते, हे सप्रमाण सिद्ध तर केलेच, तसेच अन्य कित्येक शेतकरी महिलांना विकासाचा मार्ग दाखवला. त्यांच्या उल्लेखनीय कार्याची दखल घेत, बी.बी.सी.ने जगातल्या शंभर कर्तृत्ववान महिलांच्या यादीत या एकमेव भारतीय महिलेचा समावेश केला आहे.

सा. विवेकचे ऑनलाईन वर्गणीदार व्हा button 2 Button 3 Button 4 Button 5

Enter your Email Address to subscribe to our newsletters

अंतरंग View All

सेवा सहयोग फाऊंडेशन चे संचालक व जेष्ठ सामाजिक कार्यकर्ते संजय हेगडे यांचे आज सकाळी महालक्ष्मी येथील त्यांच्या राहत्या घरी हृदयविकाराने निधन झाले. "सेवा सहयोग फाउंडेशन" सामाजिक संस्थेचे ते संस्थापक सदस्य होते. २००९ सालापासून ते सेवा सहयोग चे सक्रिय काम पाहत होते.

अंतरंग SEP. 25, 2021

सेवा सहयोग फाऊंडेशनचे संचालक संजय हेगडे यांचे निधन

1 Days 19 Hr ago

शालेय विद्यार्थ्यांना हवामानासंबंधीची माहिती, नोंदणी, हवामानातील बदल यांबाबत प्रत्यक्ष अनुभव देण्याच्या उद्देशाने विज्ञान भारती, पुणे यांच्याद्वारे ‘प्रत्येक शाळेत वेधशाळा’ ही योजना हाती घेण्यात आली आहे. त्याअंतर्गत पालघरमधील ग्राममंगल मुक्तशाळेत नुकतेच राज्यातील पहिले स्वयंचलित हवामान केंद्र सुरू करण्यात आले आहे.

अंतरंग SEP. 25, 2021

प्रत्येक शाळेत वेधशाळा

2 Days 2 Hr ago

यशवंतराव काजरेकर संघसमर्पित, स्वयंसेवक, एक देशभक्त स्वातंत्र्यसैनिक होते. दादरा-नगरहवेली मुक्त करण्यात त्यांचा महत्त्वाचा सहभाग होता. यशवंतरावांचे वर्णन एका शब्दात करायचे झाले, तर ‘सेनापती’ हे एकच विशेषण त्यांना शोभून दिसेल. आणीबाणीमध्ये 19 महिने येरवडा तुरुंगामध्ये ते मिसाबंदी होते.त्याच्या जाण्यामुळे एका संघ सेनापतीचा अस्त झाला.

अंतरंग SEP. 23, 2021

एका संघ सेनापतीचा अस्त

4 Days 3 Hr ago

20 सप्टेंबर 2021ची सकाळ ही आम्हा मनमाडकरांसाठी दु:खाचे गडद सावट घेऊन आली. हे सावट होते मनमाडचे सुपुत्र किशोर नावरकर यांच्या अनपेक्षितपणे झालेल्या एक्झिटचे.

अंतरंग SEP. 23, 2021

किशोर नावरकर नि:स्वार्थी कार्यकर्त्याची एक्झिट